Antwoord Antwoord C bij voorkeur Er is wel degelijk een reden voor de verschillende code. De kans op nadelige gevolgen voor Nelly is klein. Maar amitriptyline kan het geven van borstvoeding bemoeilijken. Amitriptyline en nortriptyline Wellicht zit de scheikunde wat ver. In hoeverre kennen we nog het verschil tussen beide structuren? Dat verschil is niet zo groot, maar toch belangrijk. Amitriptyline is een tertiair amine. Het heeft bijgevolg ook anticholinerge werkingen 1. Nortriptyline is een secundair amine, met minder anticholinerge ongewenste effecten en een eerder activerend karakter in tegenstelling met amitriptyline. Demethylering is een belangrijke metabole stap (zie figuur 1). Het onderscheid in codering is voornamelijk ingegeven door de basiskenmerken van beide molecules. De Samenvattingen van de Kenmerken van het Product (SKP) geven aan dat nortriptyline een matig anticholinerg effect heeft. Voor amitriptyline maakt de SKP wel melding van centrale en perifere anticholinerge effecten 12. Amitriptyline en borstvoeding De melk-plasmaverhouding voor amitriptyline bedraagt meer dan 1. Dat lijkt op het eerste zicht ongunstig 3. Anderzijds kenmerken tricyclische antidepressiva zich door een groot distributievolume (11-18 l/kg) en een relatief hoge eiwitbinding (95%) 34. De absolute hoeveelheid amitriptyline die overgaat in moedermelk is daardoor laag (minder dan 0,2 mg per dag). Sedatie bij Nelly is mogelijk, maar weinig waarschijnlijk. Lokale werking in het gastro-intestinaal systeem kan leiden tot moeilijker stoelgang. De systemische anticholinerge werking kan op theoretische grond de melksecretie bij Nel bemoeilijken. Nel kan amitriptyline proberen. Indien het zogen moeilijker wordt, weet ze waar de mogelijke oorzaak ligt. Er bestaat wellicht nog een andere oplossing. Het is aangetoond dat vluchtige olie van pepermunt (Mentha piperita L.) de ontlading van zenuwen kan verminderen en daardoor ook pijn. Muntolie - een concentratie van 10% verdund in ethanol (mag gedenatureerde ethanol zijn voor ontsmettende doeleinden) - werd met goed gevolg gebruikt bij (in) spanningshoofdpijn 5. Uit het gesprek met Nel blijkt dat de hoofdpijn zich vooral bij inspanning (ogen) voordoet (cf. ook het oordeel van de neuroloog). Nel moet de oplossing uitwendig gebruiken. Ze bevochtigt een propje watten met de verdunning en wrijft met de prop watten over voorhoofd en slapen. Na 15 minuten zou ze een vermindering van de pijn moeten waarnemen. Ze mag deze handeling drie keer per dag uitvoeren. De muntolie verdunnen is wel belangrijk. Onverdund op de huid aangebracht irriteert de olie. Het aanbrengen doet Nel best na het geven van een voeding. Het is niet uitgesloten dat muntolie gedeeltelijk wordt opgenomen via de huid. De hoeveelheid blijft beperkt. Wanneer bijvoorbeeld 1 ml oplossing wordt aangebracht kan maximaal 100 mg muntolie worden opgenomen. Een deel van de vluchtige olie zal evenwel onmiddellijk verdampen op de warme huid en kan niet systemisch werken. Opname van de rest zal geleidelijk gebeuren en uitscheiding gebeurt grotendeels via de urine en de longen. Nel kan beginnen op een kleine oppervlakte (bijvoorbeeld de slapen aan de zijkant van het voorhoofd) om te zien of de bereiding geen irritatie veroorzaakt. Sommige patiënten reageren overgevoelig op muntolie. Oogcontact moet absoluut vermeden worden. Je raadt Nel dus aan om de watten niet overvloedig te bevochtigen. Apothekersblad n 22 — In de praktijk r. 9 - september 2015 Conclusie Amitriptyline en nortriptyline zijn twee verschillende substanties met een eigen patroon wat farmacologische en farmacotherapeutische activiteit betreft. Amitriptyline kan het geven van borstvoeding bemoeilijken. De hoeveelheid die Nelly via de melk opneemt ligt laag. Muntolie lokaal aangebracht op voorhoofd en slapen is een mogelijk alternatief voor Nel. Gert Laekeman Faculteit Farmaceutische Wetenschappen – KU Leuven Referenties 1 Redomex Samenvatting van de productkenmerken (SKP) december 2013. 2 Nortrilen Samenvatting van de productkenmerken (SKP) juli 2015. 3 https://pharm.kuleuven.be/apps/cybele/ CybeleN/index.htm#t=zw_zenuwst%2Fzenu-83. htm (geraadpleegd op 12 augustus 2015). 4 http://druginfosys.com/Drug.aspx?dr ugCode=48&DrugName=Amitriptyline&t ype=1 (geraadpleegd op 12 augustus 2015). 5 Monografie van de Europese Unie over muntolie (European Medicines Agency) via: http://www. ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/ medicines/herbal/medicines/herbal_ med_000149.jsp&mid=WC0b01ac058001fa1d (geraadpleegd op 12 augustus 2015). De kans op nadelige gevolgen voor Nels dochtertje is klein, maar amitriptyline kan het geven van borstvoeding bemoeilijken.
Apothekersblad_N_09_september_2015
To see the actual publication please follow the link above