Page 18

Farmaceutisch_Tijdschrift_van_Belgie_nr_3_september

De B-virussen behoorden voornamelijk tot de B-Yamagata-lijn en waren aanwezig in het vaccin14. Daarenboven is de morbiditeit, gecorreleerd aan het influenza-Bvirus, lager en zijn de epidemieën minder ernstig13,14. Een aantal studies lijkt echter wel aan te tonen dat, hoewel influenza-epidemieën hoofdzakelijk te wijten zijn aan influenza A, de last van een influenza B-infectie wél groter zou zijn bij kinderen en jongeren tussen 5 en 17 jaar14,15. Het potentieel voordeel van een quadrivalent vaccin bij kinderen die omwille van een verhoogd risico gevaccineerd moeten worden is dus mogelijk groter14. In de Verenigde Staten is het quadrivalente vaccin al twee jaar verkrijgbaar en in Frankrijk sinds vorig jaar. Noch het Centers for Disease Control and Prevention (CDC), noch de Franse Hoge Gezondheidsraad, hebben tot op heden een preferentiële voorkeur uitgesproken voor het tri- of quadrivalente vaccin, aangezien volgens de beschikbare studies de impact van het tweede B-virus bescheiden blijft13,14,16,17. Het rapport van de Belgische Hoge Gezondheidsraad voor het griepseizoen 2015-2016 werd nog niet gepubliceerd. Het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) vermeldt op haar beurt ook de theoretische voordelen maar ziet in de Belgische situatie weinig argumenten om een duidelijke voorkeur te geven aan een quadrivalent vaccin bij volwassenen14. Er zijn meer en uitgebreidere studies nodig om de theoretische meerwaarde van het quadrivalent vaccin te bewijzen in de realiteit. De keuze voor een tri- of quadrivalent vaccin is daarom aan de arts. Substitutie is nog steeds niet toegestaan, ook niet voor griepvaccins. Officina-apothekers plegen daarom best overleg met de artsen uit hun regio om afspraken te maken over de keuze van de voorgeschreven vaccins. Een voorschrift op stofnaam laat toe zowel het quadrivalent als het trivalent vaccin af te leveren. 6. Vaccinatie van kinderen met een levend verzwakt vaccin Griepvaccinatie van kinderen wordt in België tot op heden niet systematisch aanbevolen. De Hoge gezondheidsraad beveelt enkel vaccinatie aan voor kinderen vanaf 6 maanden en adolescenten met onderliggende chronische aandoeningen van longen, hart, lever, nieren (zelfs wanneer ze onder controle zijn), met metabole aandoeningen of immuniteitsstoornissen en ook wanneer er sprake is van langdurige behandeling met acetylsalicylzuur, wordt best gevaccineerd14,16. Deze aanbevelingen gelden voor griepvaccinatie in het algemeen. Niet in al deze gevallen is vaccinatie met het levend verzwakt vaccin aanbevolen. 6.1. Hoe werkt het? Fluenz Tetra® is een levend verzwakt influenza vaccin (LAIV – “Live Attenuated Influenza Vaccine”) dat geregistreerd is voor nasale vaccinatie van kinderen ouder dan 24 maanden en adolescenten jonger dan 18 jaar. Terwijl de andere vaccins die op de markt zijn bestaan uit geïnactiveerde (chemische behandeling of UVlicht) virussen, bestaat dit vaccin uit levende, maar verzwakte vormen van het influenzavirus. Het zal dus een sterkere immuunrespons veroorzaken zonder dat de ziekte uitbreekt. Door de nasale toediening kunnen mucosale antilichamen gesecreteerd worden op de plaats van de mogelijke infectie. Daarnaast is er ook een serum- en celgemedieerde respons. De virussen in Fluenz Tetra® zijn niet alleen verzwakt, maar ook aangepast aan koude, én temperatuurgevoelig. Dit wil zeggen dat ze zich efficiënt repliceren bij 25°C (de temperatuur van de nasofarynx en de bovenste luchtwegen), terwijl ze niet meer repliceren bij hogere temperaturen in de onderste luchtwegen. Intranasale vaccinatie zorgt, door aanwezigheid en replicatie in de neus, voor een immuunrespons die gelijkaardig is aan een natuurlijke influenza-infectie. Dit vaccin veroorzaakt twee typen immuunrespons: een humorale en een cellulaire respons. Er worden niet enkel systemische IgG-antilichamen gevormd, maar daarnaast ziet men ook lokale nasale IgA-antilichamen en een sterke cellulaire T-cel respons die gelijkaardig is aan de natuurlijke infectie18. De IgA-antilichamen kunnen bijgevolg direct reageren wanneer de patiënt in aanraking komt met het virus door inhalatie van besmette vloeistofdruppeltjes. Dit nieuwe vaccin is ook een quadrivalent vaccin, wat interessant is gezien het grotere belang van B-viruslijnen Farmaceutisch Tijdschrift voor België – 95ste jaargang n 18 r. 3 - september 2015 bij kinderen en adolescenten (zie hoger). 6.2. Evidentie? Tot op heden is nog weinig literatuur beschikbaar over de evidentie van LAIV bij kinderen. Er zijn met Fluenz Tetra® (qLAIV) geen studies uitgevoerd met klinische eindpunten. De studies met klinische eindpunten werden uitgevoerd met de trivalente versie van het nasale LAIV (tLAIV). tLAIV bleek efficiënter in het vermijden van griep dan TIV (trivalent geïnactiveerd vaccin) als men het aantal griepgevallen bestudeerde die bevestigd werden door cultuur1418,19,20,21. Er werd echter geen verschil gevonden in de incidentie van astma, hospitalisatie of medicatiegebruik19. In de studies was het aantal kinderen met onderliggende chronische aandoeningen ook beperkt14. Er werd wel met een “non-inferiority” studie ook aangetoond dat de immuunrespons, gebaseerd op de antilichaam concentratie in het bloed na qLAIV niet minder is dan bij tLAIV18. Eén van de voordelen van vaccinatie van kinderen is het creëren van kudde-immuniteit. Het is namelijk bekend dat de incidentie van influenza het grootst is bij jonge kinderen, terwijl de mortaliteit het hoogst is bij 75-plussers. Kinderen zijn er dus minder ziek van, maar zij zullen het virus doorgeven en het tot 3 weken langer uitscheiden dan volwassenen. Als we kinderen op grote schaal, via een vaccinatieprogramma, vaccineren zal de griep minder circuleren in de gemeenschap, waardoor minder niet-gevaccineerde volwassenen én/of risicopatiënten de griep zullen krijgen1,18. PraktijkFarmaceutisch Tijdschrift voor België


Farmaceutisch_Tijdschrift_van_Belgie_nr_3_september
To see the actual publication please follow the link above