Page 11

Farmaceutisch_Tijdschrift_van_Belgie_nr_3_september

Farmaceutisch Tijdschrift voor België – 95ste jaargang nr. 3 - september 2015 11 Gebeurt het soms dat u uw geneesmiddelen tegen osteoporose vergeet in te nemen? Om welke redenen? Niet-intentionele therapieontrouw De patiënt is gemotiveerd om de hem voorgeschreven behandeling te volgen, maar wordt hiertoe verhinderd omwille van redenen die buiten zijn wil liggen (praktische problemen, gebrek aan kennis of inzicht). Antwoorden van patiënten Oorzaken Interventies Ik ben gezond, ik heb ze niet nodig • Onwetendheid/slecht begrijpen van de risico’s van Ik ondervind er geen effect van de ziekte (afwezigheid van symptomen), van de Ik wist niet dat ik ze moest doornemen behandeldoelen (geen waargenomen effect van de Ik wist niet dat therapietrouw essentieel is behandeling), van de duur van de behandeling Ik heb schrik voor bijwerkingen • Bezorgdheden ten aanzien van de behandeling (duur, Ik had toch een breuk ondanks de behandeling bijwerkingen) • Breuk onder behandeling (vermindering van risico, frequentie en ernst van breuken, niet helemaal wegnemen van het risico) Wat weet u over osteoporose? Wat weet u over de behandeling? Over de duur ervan? Welk resultaat verwacht u? Wat zijn uw bezorgdheden m.b.t. osteoporose en de behandeling ervan? • De kennis van de patiënt (geen medisch jargon) verbeteren/bijsturen m.b.t.: -- osteoporose; --de risicofactoren (berekening van FRAX of de Quick Osteoporose Risk Test van IOF kunnen bijdragen tot een beter inzicht van de patiënt in de redenen van zijn fractuurrisico1); --de behandeling (doelstelling, duur, bijwerkingen, therapietrouw en persistence...) • Geef mondelinge en schriftelijke instructies Ik vind het moeilijk om er elke dag aan te denken Ik vergeet mijn voorschriften te vernieuwen Ik vind het moeilijk om de medicatie te nemen zoals het hoort, het is te ingewikkeld Ik neem veel medicijnen, ik kan er niet meer aan uit • Vergeetachtigheid • Complexiteit van het toedieningsschema, meerdere innamen per dag • Polypathologie/polyfarmacie Wat doet u om eraan te denken uw behandeling in te nemen? Wat denkt u te kunnen doen om te voorkomen dat u de medicijnen vergeet in te nemen? Wat doet u als u vergeten bent uw geneesmiddel op tijd in te nemen? Wat doet u om uw medicatie niet vergeten in te nemen als u ergens op bezoek of op reis bent...? • Stel vaste momenten voor (tandenpoetsen...), instrumenten om de behandeling beter na te leven (bv. kalender, pillendoosje/weekbox, medicatieschema...), remindersystemen (geheugensteuntjes in de verpakking, sms, e-mail, smartphone app...) • Geef uitleg over hoe omgaan met te laat genomen of vergeten pillen • Stel in overleg met de arts een alternatief voor ter vereenvoudiging van het toedieningsschema (wekelijks, maandelijks, tweejaarlijks of jaarlijks, combinatie calcium-vitamine D) Ik heb last van bijwerkingen, spijsverteringsstoornissen (zuurbranden, obstipatie) • Bijwerkingen (gastro-intestinale +++) Op welk moment neemt u uw geneesmiddel(en) tegen osteoporose? Hoe neemt u ze? • Controleer het correcte gebruik van het geneesmiddel • Stel in overleg met de arts een alternatief voor (injecteerbaar bisfosfonaat, ander geneesmiddel) Ik hou niet (meer) van de smaak, van de vorm • Laksheid (calcium +++) • Toedieningsproblemen (bvb. smaak, ongeschikte galenische vorm) • Stel in overleg met de arts een alternatief voor (andere galenische vorm, andere smaak) Ik heb andere (familiale, sociale, psychologische...) beslommeringen Ik heb problemen om mijn medicijnen te beheren, om te begrijpen wat ik moet doen, om me te verplaatsen... • Psycho-medico-sociale context • Cognitieve problemen/invaliditeit/beperkte autonomie Kan iemand u helpen om uw behandeling in te nemen? Wilt u dat ik informatie geef over uw behandeling aan iemand uit uw omgeving? • Betrek de omgeving in de behandeling zodat die kan bijdragen aan een correcte inname van de geneesmiddelen • Neem telefonisch contact op met of ga op bezoek bij mindervalide patiënten om hen farmaceutische zorg op maat te bieden Ik vind het duur • Economische redenen • Stel in overleg met de arts een goedkoper alternatief voor (generiek, magistraal) Intentionele therapieontrouw Bewuste keuze van de patiënt om zijn behandeling niet te volgen zoals die is voorgeschreven, omwille van persoonlijke voorkeuren en overtuigingen die zijn perceptie van de behandeling en de motivatie om die te volgen, beïnvloeden. Ik wil geen medicatie nemen, het heeft geen zin... • Persoonlijke overtuigingen m.b.t. de ziekte en/of Ik verkies ‘natuurlijke’ geneesmiddelen behandeling • Emotionele, subjectieve factoren, andere prioriteiten en voorkeuren • Vereist gedragsverandering van de patiënt: --Herhaling van de boodschap --Motivationele benadering (zie Tabel 5) Tabel 4: Oorzaken van therapieontrouw en mogelijke interventies 1. FRAX® (Fracture Risk Assessment Tool - www.shef.ac.uk/FRAX/) is ontwikkeld door de WGO en ook gekalibreerd voor België, en laat toe om op basis van verschillende risicofactoren de kans op majeure osteoporotische fracturen (heup, symptomatische vertebrale fracturen, pols en humerus) in te schatten over een periode van tien jaar. De Quick Osteoporose Risk Test van het IOF (International Osteoporosis Foundation) beoordeelt aan de hand van een paar vragen het osteoporoserisico van een patiënt, met andere woorden of de patiënt risicofactoren vertoont op osteoporose en/of breuken. Beschikbaar via www.iofbonehealth.org/iof-one-minute-osteoporosis-risk-test of www.apb.be onder My APB> Geneesmiddelen en farmaceutische zorg>Patiëntenfolders> Osteoporose> Wat is osteoporose? Praktijk


Farmaceutisch_Tijdschrift_van_Belgie_nr_3_september
To see the actual publication please follow the link above