Hieronder verzamelen wij de meest gestelde vragen omtrend de seizoensvaccinatie in de apotheek. Er zijn nog heel wat vragen waarop wij nog geen antwoord kunnen geven. Deze pagina zal aangevuld worden wanneer wij over meer informatie beschikken.
Mag ik COVID vaccin toedienen als apotheker ? En wat zijn de voorwaarden ?
Ja, een apotheker mag voorschriftplichtige COVID vaccins toedienen in de apotheek, na daartoe voorafgaandelijk zelf een voorschrift te hebben gegeven voor de aflevering van het vaccin. De toelating voor de apotheker om COVID vaccins toe te dienen wordt voorzien in de artikelen 3, §§4 en 6, en art. 22 van de gecoördineerde wet van 10 mei 2015 betreffende de uitoefening van de
gezondheidszorgberoepen (hierna ‘de WUG’). Voor het voorschrijven en toedienen van COVID vaccins, gelden de volgende voorwaarden :
- U mag slechts een vaccin tegen Covid voorschrijven voor zover u deze onmiddellijk toedient in de apotheek.
- U moet op elk moment kunnen aantonen dat u een specifieke opleiding heeft gevolgd en ervoor geslaagd bent. Deze opleiding “bevat een opleiding van minimum 8 uur, welke theoretische aspecten van vaccinatie omvat, met inbegrip van de samenstelling van de vaccins, de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad, allergieën op bepaalde bestanddelen en allergische reacties op vaccins, en praktische aspecten rond vaccinatietechnieken, zoals het steriel toedienen, het herkennen van ernstige allergische reacties met name anafylaxie, en basistechnieken van reanimatie”. Deze moet elke drie jaar hernieuwd worden.
- U moet het toegediende vaccin registreren in Vaccinet+
Is de opleiding van de pas afgestudeerde apothekers in orde?
Zij moeten hiervoor hun universiteit contacteren, om te controleren of hun opleiding aan de verplichte opleiding zoals opgenomen in de WUG voldoet. De opleiding “bevat een opleiding van minimum 8 uur, welke theoretische aspecten van vaccinatie omvat, met inbegrip van de samenstelling van de vaccins, de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad, allergieën op bepaalde bestanddelen en allergische reacties op vaccins, en praktische aspecten rond vaccinatietechnieken, zoals het steriel toedienen, het herkennen van ernstige allergische reacties met name anafylaxie, en basistechnieken van reanimatie”. Deze moet elke drie jaar hernieuwd worden. Deze eis is ook van toepassing voor de afgestudeerde studenten.
Mag een student farmaceutische wetenschappen of farmaceutische zorg , of een farmaceutisch technisch assistent vaccineren?
Neen, volgens artikel 3, § 4 van de WUG mag enkel een gediplomeerde apotheker in de apotheek vaccineren
Kan ik nog ergens een opleiding tot vaccinator volgen?
De theoretische lessen kunnen via IPSA.be gevolgd worden. Indien u het praktische luik nog wenst te volgen, contacteer dan uw lokale beroepsvereniging of IPSA. Bij voldoende interesse probeert men lessen in te plannen.
Moet ik de orde melden dat ik vaccinerend apotheker ben?
Neen, dat is niet noodzakelijk aangezien vaccinatie voorzien is in de wet.
Moet ik in mijn portfolio melden dat ik deze specifieke opleiding heb gevolgd?
Ja, inderdaad. U moet altijd kunnen bewijzen dat u beschikt over de nodige bekwaamheid en ervaring. Het bewijs van uw bekwaamheid en ervaring worden in uw portfolio bijgehouden. De toezichtscommissie kan het altijd navragen.
Moet ik mijn verzekering melden dat ik vaccinerend apotheker ben?
In principe dekt de verzekering van de apotheker alle professionele handelingen die apothekers uitvoeren in het kader van hun wettelijk toegestane beroepsuitoefening. Het is echter geen slecht idee dit te melden aan de verzekering.
Hoe laat ik het publiek weten dat ik een vaccinerende apotheker ben?
De apotheker mag informeren over het feit dat hij vaccineert maar hij moet erover waken dat deze mededeling niet kan beschouwd worden als een niet toegelaten publiciteit . Deze prestatie wordt door de verplichte verzekering terugbetaald. Publiciteit is dus verboden. U kan uw apotheek ook registeren als vaccinerende apotheek op apotheek.be (
meer info hier). verder hebben wij een poster en informatieve flyer voor de patiënt voorzien (
meer info hier)
De deontologische regels van de Orde der apothekers moeten ook gevolgd worden en meer bepaald:
Art.94 In het kader van zijn rol als zorgverstrekker, verantwoordelijk om de gezondheid te bevorderen en ziektes te voorkomen, mag de apotheker alle nuttige objectieve informatie die de kwaliteit van de zorg in het belang van de patiënt ondersteunt, verspreiden binnen en buiten de apotheek. Art. 95 Alle informatie verspreid door de apotheek dient objectief, eerlijk, waarheidsgetrouw en controleerbaar te zijn.
Art.97 Voorstellingsvorm, verspreidingswijze en verspridingskanalen van de informatie blijven discreet en bescheiden. Wanneer de informatie wordt verspreid buiten de apotheek, kiest de apotheker proportionele verspreidingskanalen die hij voldoende beheerst
Mag ik buiten mijn apotheek vaccineren, mag ik vaccineren tijdens een collectief vaccinatiemoment?
Neen, volgens artikel 3,§4 van de WUG mag een apotheker enkel vaccineren IN de apotheek. We noteren ook dat de apotheker het COVID vaccin enkel mag voorschrijven en afleveren voor zover hij/zij het vaccin
onmiddellijk toedient in de apotheek waar het voorschrift en de aflevering werden verricht.
Mag een verpleegkundige of arts bij mij in de apotheek vaccineren?
Neen, dat mag in principe niet. Artikel 81 van de Code van Farmaceutische plichtenleer stelt dat een apotheker geen ruimte van zijn apotheek ter beschikking mag stellen van een derde tenzij een uitzondering werd toegekend door de Nationale Raad. Indien u wenst beroep te doen op een arts of een verpleegkundige voor de vaccinatie IN uw apotheek, zal u daartoe de toelating van de Orde der Apothekers moeten vragen.
Mag ik in de apotheek een collectief vaccinatiemoment organiseren?
Als apotheker werk je het makkelijkst op afspraak. Hou ook rekening met het kwartier wachttijd na vaccinatie.
De apotheker moet ook niet de volgende regels vergeten: De apotheker is gebonden door het beroepsgeheim. Hij garandeert de vertrouwelijkheid en de bescherming van het privéleven van de patiënt en daarom moet de vaccinatie gebeuren in een afgeschermde ruimte.
Ben ik verplicht te vaccineren als apotheker?
Neen. Het is de vrije keuze van de apotheker of hij/zij deze dienstverlening aanbiedt.
Wat is de vergoeding voor de COVID-vaccinatie?
Het KB van 6 december 2022 tot vaststelling van de honoraria voor de bereiding, levering en toediening van COVID-vaccins voorziet in twee forfaitaire vergoedingen :
- Het honorarium voor de voorbereiding (optrekken van spuitjes) en de aflevering van de COVID vaccins bedraagt 3,22 euro (CNK 5521729)
- Het honorarium voor de toediening van een COVID-vaccin bedraagt 15,50 euro (CNK 5521711)
Welke vaccins mogen toegediend worden door de apotheker?
Momenteel mag de apotheker enkel het COVID vaccin toedienen. Hij mag zowel de basisvaccinatie als de booster vaccinatie uitvoeren. Voor de griepvaccinatie is een wetsontwerp goedgekeurd door de ministerraad.
Meer details volgen later.
Mag ik een bereiding voor Covid-vaccins aan een apotheker-collega uitbesteden?
Ja, wanneer je een schriftelijk verzoek/voorschrift van de voorschrijvende arts in het kader van een door de deelstaten georganiseerde profylaxecampagne of een door een arts aangewezen verpleegkundige krijgt, kan je het covid zelf bereiden of de bereiding uitbesteden aan een collega apotheker.
Mag ik COVID vaccins klaarmaken voor een arts of verpleegkundige?
Ja, dat kan. Overeenkomstig artikel 25,§ 3 KB van 21 januari 2009 houdende onderrichtingen voor de apothekers (hierna “KB 2009”) kan de apotheker, op basis van een schriftelijk verzoek van de arts, COVID vaccins afleveren aan een arts of een door een arts aangewezen verpleegkundige, in het kader van een vaccinatiecampagne. U mag de spuitjes optrekken in de apotheek. Het honorarium hiervoor bedraagt 3,22 euro per vaccin (CNK 5521729). Indien een door een apotheker bereid vaccin aan een arts of verpleegkundige wordt verstrekt, moet ervoor gezorgd worden dat de nodige identificatiegegevens van de patiënt aan de apotheker worden gecommuniceerd door de zorgverlener die het bereide vaccin ophaalt, zodat de apotheker de verstrekkingen kan aanrekenen voor de patiënt.
U kan de vaccins afleveren in uw apotheek of vanuit uw apotheek op de plaats waar deze zullen worden toegediend. Dat kan zijn :
- de praktijk van de arts
- De locatie waar de groepsvaccinatie zal plaatsvinden
Verzending door een koerierdienst gekozen door de apotheker-titularis is toegestaan maar wij herinneren nogmaals aan de voorzorgen bij transport.
Mag ik COVID vaccins klaarmaken voor een collectief vaccinatiemoment georganiseerd door de arts?
Ja, dat kan. U mag, op basis van een schriftelijk verzoek van de arts, de spuitjes optrekken in de apotheek en afleveren aan de arts of een door de arts aangewezen verpleegkundige. De voorbereidde vaccins worden afgeleverd in de apotheek of op de plaats waar deze zullen worden toegediend. Indien een door een apotheker bereid vaccin aan een arts of verpleegkundige wordt verstrekt, moet ervoor gezorgd worden dat de nodige identificatiegegevens van de patiënt aan de apotheker worden gecommuniceerd door de zorgverlener die het bereide vaccin ophaalt, zodat de apotheker de verstrekkingen kan aanrekenen voor de patiënt. Het honorarium hiervoor bedraagt 3,22 euro per vaccin (CNK 5521729). Wij herinneren nogmaals aan de voorzorgen bij transport.
Mag ik COVID vaccins klaarmaken voor gebruik in woonzorgcentra?
Ja, dat kan. U mag, op basis van een schriftelijk verzoek van de arts, de spuitjes optrekken in de apotheek voor aflevering aan de arts verantwoordelijk voor of werkzaam in het woonzorgcentrum. Indien een door een apotheker bereid vaccin aan een arts of verpleegkundige wordt verstrekt, moet ervoor gezorgd worden dat de nodige identificatiegegevens van de patiënt aan de apotheker worden gecommuniceerd door de zorgverlener die het bereide vaccin ophaalt, zodat de apotheker de verstrekkingen kan aanrekenen voor de patiënt. Het honorarium hiervoor bedraagt 3,22 euro per vaccin (CNK 5521729). Wij herinneren nogmaals aan de voorzorgen bij transport.
Mag een farmaceutisch assistent of verpleegkundige COVID vaccins klaarmaken in de apotheek?
Neen, volgens art. 3, §§4 en 5 WUG wordt enkel DE APOTHEKER gemachtigd om COVID vaccins klaar te maken in de apotheek. Deze taak mag dus niet worden uitbesteed aan de farmaceutisch technisch assistent, noch aan een verpleegkundige.
Is het COVID vaccin verplicht op voorschrift?
Het COVID vaccin is steeds voorschriftplichtig.
- Aflevering van Covid vaccin aan een arts of aan een door de arts aangewezen verpleegkundige: op basis van een schriftelijk verzoek van de arts. Er moet wel voor gezorgd worden dat de nodige identificatiegegevens van de patiënt aan de apotheker worden gecommuniceerd door de zorgverlener die het bereide vaccin ophaalt, zodat de apotheker de verstrekkingen kan aanrekenen voor de patiënt.
- Aflevering (vaccinatie) van Covid vaccin aan de patiënt : op basis van een voorschrift dat de apotheker opstelt. De apotheker wordt overeenkomstig art 3§4 van de WUG gemachtigd om voorafgaandelijk aan de aflevering vaccins vergund voor profylaxe van het Coronavirus voor te schrijven, maar enkel voor zover hij/zij het vaccin onmiddellijk toedient in de apotheek waar het voorschrift en de aflevering werden verricht.
Welke vaccins kan ik als apotheker voorschrijven?
Krachtens art. 3, §§ 3 (griep vaccin) en 4 (Covid vaccin) WUG, mag een apotheker het griepvaccin en het covid vaccin voorschrijven. Gebruik hiervoor een dummy arts. Het Covid vaccin mag hij enkel voorschrijven als hij/zij onmiddellijk zelf vaccineert.
Mag een apotheker voorschrijven als hij zelf niet vaccineert?
COVID-vaccin: Neen, de apotheker die een COVID-vaccin voorschrijft moet zelf onmiddellijk na het voorschrijven en afleveren, het vaccin toedienen.
Griep-vaccin: Ja, de apotheker kan een griepvaccin voorschrijven en afleveren, zelf als hij zelf niet vaccineert. (griepvaccinatie is pas aangewezen vanaf 15/10)
Mag een patiënt een Covid-spuitje afhalen?
Neen, vaccins mogen enkel in de apotheek gezet worden, of afgehaald worden door de arts/verpleegkundige. Transport dient met de nodige zorg te gebeuren.
Mag ik kinderen vaccineren in de apotheek?
Kinderen <12 j kan u niet vaccineren in de apotheek, dit moet bovendien met een pediatrisch vaccin gebeuren. Kinderen >12j kunnen gevaccineerd worden door de apotheker. Hou er rekening mee dat jongeren vaker flauwvallen. De opleiding bevat bovendien geen basic life support bij kinderen.
Wie komt in aanmerking voor de najaarsbooster 2023 (COVID)?
De HGR bepaalde de doelgroepen. U kan
hier een overzicht vinden. De POP-VAX tool zal u helpen de patiënten te selecteren en sensibiliseren. Ook de artsen ontwikkelen een tool om patiënten te selecteren. De overheid voorziet geen uitnodiging.
Kan iemand die niet tot de doelgroep voor de najaarsbooster (COVID) behoort toch gratis gevaccineerd worden?
Aan de patiënten uit de risicogroepen wordt vaccinatie aanbevolen. Routinematige vaccinatie van gezonde kinderen, adolescenten en volwassenen onder de 64 (niet opgenomen in de risicogroepen) is niet noodzakelijk. Maar iedereen die dat wenst kan volgens de HGR een boostervaccin krijgen dit najaar op eigen vraag (om welke reden dan ook, inclusief reizen).
Wie komt in aanmerking voor griepvaccinatie?
De HGR bepaalde de doelgroepen. U kan
hier een overzicht vinden. De POP-VAX tool zal u helpen de patiënten te selecteren en sensibiliseren.
Zijn er vaccinatiekaartjes voorzien voor de herfstbooster 2023?
Neen, die zijn niet meer voorzien
Is er een nieuw COVID vaccin voor de herfstbooster 2023?
Er wordt dit najaar (eind september, begin oktober) een nieuw vaccin verwacht. Het gaat om een vaccin tegen de omicron variant XBB.1.5. Men zal in Vlaanderen echter niet wachten op dit nieuwe vaccin om te starten met het vaccineren van de meest kwetsbare doelgroep, de hoogst-bejaarden. In WZC zal men starten met vaccinatie tegen COVID-19 vanaf 15 september. Men verwacht voldoende bescherming met deze boosters. Deze personen komen dan indien gewenst na 3 maand in aanmerking voor een extra vaccinatie met het nieuwe vaccin.
Is het COVID vaccin gratis?
Ja, het vaccin is gratis voor de patiënt. U mag de patiënt geen kosten aanrekenen. De apotheker ontvangt een vergoeding voor klaarmaken en vaccineren door het RIZIV.
Ben ik verplicht de COVID vaccinatie te registreren
Ja, naast het voorschrift, en de registratie in het (lokaal of gedeeld) farmaceutisch dossier, moet ook de vaccinatie zelf geregistreerd worden in vaccinnet. Dit kan via de e-form die hiervoor ontwikkeld werd. De registratie van de aflevering in het register van de apotheker wordt gelijkgesteld met het voorschrift (art. 3§6 WUG). Meer info
hier
Ben ik verplicht POP-VAX te gebruiken?
Het gebruik van de sensibilisatie tool is een hulpmiddel voor de selectie van de doelgroep. Het gebruik ervan is niet verplicht. De overheid zal de patiënten die in aanmerking komen voor COVID vaccinatie niet meer aanschrijven. De pop-up vervangt deze uitnodiging. Ook artsen zullen gebruik maken van een identificatietool om risicopatiënten te detecteren en te sensibiliseren. POP-vax identificeert de risicopatiënten voor griep en COVID, gebaseerd op medicatiehistoriek. Dit is uitgezonderd patienten > 65j. Deze patiëntengroep kan u per definitie sensibiliseren zonder pop-up.
Mag ik vaccineren in het dijbeen?
Als vaccinatie in de arm niet mogelijk is (bij tatouages, ontsteking, wanneer de lymfeklieren verwijderd werden, of in het geval van ondervoeding) kan de vaccinatie uitgevoerd worden in de anterolaterale zijde van de dij