Niet-gebruikte en vervallen geneesmiddelen kunnen niet vergeleken worden met andere afvalsoorten. Ze kunnen een bedreiging vormen voor de volksgezondheid en het leefmilieu wanneer ze in de 'gewone' afvalemmer belanden. Daarom moeten ze op een veilige manier ingezameld en vernietigd worden.
In samenwerking met de regionale overheden organiseren de verschillende stakeholders uit de farmaceutische sector een selectieve inzameling van vervallen of ongebruikte geneesmiddelen zodat die op een veilige manier kunnen vernietigd worden. Deze inzameling heeft als belangrijkste doelstelling te voorkomen dat restanten van geneesmiddelen in het milieu of in verkeerde handen – onvoorzichtige kinderen bijvoorbeeld – terechtkomen.
Een begeleidingscommissie, opgericht in het kader van de milieuovereenkomst1, gaat op regelmatige tijdstippen na of de inzameling op een correcte wijze wordt uitgevoerd.
Verplichte terugname van geneesmiddelen door de apotheker
Vervallen of ongebruikte geneesmiddelen mogen niet naar het containerpark gebracht worden. Volgens het
KB van 21 januari 2009 zijn alle apothekers verplicht om vervallen en ongebruikte geneesmiddelen kosteloos terug te nemen indien de patiënt ze op de juiste manier aanbiedt. Zo is het onder meer belangrijk dat de vervallen of ongebruikte geneesmiddelen zonder hun kartonnen verpakkingen en bijsluiters worden teruggebracht.
Niet-geneesmiddelen worden niet teruggenomen door de apotheker. Dat gaat bijvoorbeeld over restanten van chemicaliën, cosmetica, dieet-en babyvoeding,... Die horen thuis in het containerpark of het huishoudelijk restafval2.
Vervolgens moet de apotheker de geneesmiddelen verzamelen en terugbezorgen aan de groothandelaar-verdeler zodat die op zijn beurt, conform de wettelijke bepalingen, stappen kan ondernemen om de vervallen producten door een gespecialiseerde firma te laten vernietigen. Apothekers kunnen de volledige inzamelprocedure hier raadplegen.
Sorteergids om patiënten te sensibiliseren
De farmaceutische sector organiseert, in samenwerking met de regionale overheden, regelmatig sensibiliseringscampagnes om het grote publiek te informeren over het correct sorteren van vervallen geneesmiddelen. Zo werd zo'n tien jaar geleden een praktische sorteerwijzer gecreëerd. Deze informatiefolder biedt een duidelijk overzicht van de producten die de apotheker al dan niet terugneemt. De geüpdatete versie is beschikbaar op Apotheek.be.
- ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- 1. Milieuovereenkomst van 1 maart 2012 betreffende de uitvoering van de terugnameplicht met betrekking tot vervallen en niet-gebruikte geneesmiddelen.
- 2. Voor niet-geneesmiddelen hanteren de gewesten veschillende regels. Raadpleeg de sorteergids voor meer informatie.