'Huisapotheker': een nieuwe dienst voor een betere opvolging van chronische patiënten
Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block, de Algemene Pharmaceutische Bond (APB) en de Vereniging der Coöperatieve apotheken van België (OPHACO) hebben vandaag de informatiecampagne over de 'huisapotheker' gelanceerd.
Sinds 1 oktober kunnen patiënten met een chronische aandoening een huisapotheker kiezen. Die zal hen proactief begeleiden bij hun medicatiegebruik door hen persoonlijk advies te geven en een schema bij te houden van alle medicatie die ze gebruiken. Dankzij die begeleiding krijgen patiënten meer controle over hun gezondheid en kunnen ze langer zelfstandig blijven. Om zo'n duurzame therapeutische relatie met hun apotheker op te starten, worden chronische patiënten vandaag uitgenodigd een overeenkomst te ondertekenen met de apotheker van hun keuze.
Een betere opvolging voor meer zelfstandigheid
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie vormen chronische ziekten de belangrijkste doodsoorzaak wereldwijd.[1] Bijna één op de vier Belgen lijdt aan een chronische ziekte en moet daarvoor tenminste één geneesmiddel op regelmatige basis nemen.[2] Een correct medicatiegebruik is cruciaal voor de veiligheid en de doeltreffendheid van de behandeling, maar uit studies blijkt dat de helft van de chronische patiënten hun medicatie niet optimaal gebruikt.2 De persoonlijke begeleiding door een huisapotheker moet dit helpen voorkomen.
Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid: "Als geneesmiddelenexpert in de eerste lijn heeft de apotheker alle sleutels in handen om chronische patiënten te begeleiden bij hun medicatiegebruik: hij kan hen advies op maat geven, de therapietrouw helpen bevorderen, de samenwerking met de huisarts en andere zorgverleners versterken… Op die manier draagt hij bij aan de gezondheid en de levenskwaliteit van deze patiënten."
"Kiezen voor een huisapotheker is kiezen voor een permanente opvolging, aangepast aan je persoonlijke noden", vult APB‐voorzitter Lieven Zwaenepoel aan. "Bovendien krijg je als chronische patiënt op elk moment toegang tot een volledig, geactualiseerd medicatie-schema. Dat is een perfect hulpmiddel voor patiënten die meerdere geneesmiddelen tegelijkertijd gebruiken en het is ook een instrument om de communicatie tussen verschillende zorgverstrekkers te verbeteren."
70 tot 80% van de patiënten met een chronische aandoening woont nog thuis en kan (met wat hulp) voor zichzelf zorgen. De proactieve begeleiding van een huisapotheker binnen een interdisciplinair kader moet ervoor zorgen dat zoveel mogelijk chronische patiënten zo lang mogelijk hun onafhankelijkheid kunnen behouden. Het correct gebruik van geneesmiddelen is daarbij belangrijk, want het helpt complicaties te vermijden en het ziekteproces af te remmen.
"Voor onze hartpatiënten", bevestigt dr. Freddy Van de Casseye, algemeen directeur van de Belgische Cardiologische Liga, "betekent kiezen voor een huisapotheker een betere cardio-vasculaire preventie, een optimale opvolging van de risicofactoren en vooral minder herval."
Versterkte samenwerking met de huisarts
Net zoals de huisarts verantwoordelijk is voor het Globaal Medisch Dossier, is de huisapotheker verantwoordelijk voor het Farmaceutisch Dossier van de patiënt. Hij wordt de contactpersoon voor alle informatie over de medicatie van de patiënt en werkt nauw samen met de (huis)arts en andere zorgverstrekkers van de patiënt. Die interdisciplinaire samenwerking zal de kwaliteit van zorg voor de chronische patiënt ten goede komen.
"De huisapotheker zal nog meer dan nu zijn rol als begeleider in het medicatiebeleid kunnen opnemen", zegt dr. Roel Van Giel, voorzitter van Domus Medica. "Het is een evolutie waar wij als huisartsen al langer vragende partij voor zijn."
Een terugbetaalde dienst voor chronische patiënten
De huisapotheker is één van de sleutelmaatregelen uit het Meerjarenkader voor de patiënt met de officina‐apothekers dat minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block, APB en OPHACO in maart van dit jaar hebben ondertekend. Chronische patiënten die een vaste huis-apotheker willen, kunnen de "overeenkomst huisapotheker" ondertekenen met een apotheker naar keuze. Daarmee geven ze hun apotheker de toestemming om 'voortgezette farmaceutische zorg' te verlenen en verklaren ze zich akkoord dat hun gezondheidsgegevens elektronisch uitgewisseld kunnen worden met andere betrokken zorgverleners.
De patiënt betaalt zelf niets voor deze dienstverlening. Huisapothekers krijgen wel een forfaitaire vergoeding van € 31,80 per patiënt per jaar, rechtstreeks van het Riziv. In eerste instantie geldt dat forfait voor ambulante chronische patiënten die minstens vijf geneesmiddelen per jaar nemen, waarvan ten minste één op chronische basis.
"Mijn apotheker kent mij, daar teken ik voor"
Vandaag, 4 oktober 2017, lanceren de apothekers een informatiecampagne met de slogan "Mijn apotheker kent mij, daar teken ik voor". Vanmorgen hebben minister De Block, verschillende andere actoren uit de gezondheidszorg en vertegenwoordigers van verenigingen van chronische patiënten symbolisch een overeenkomst ondertekend met 'hun' apotheker. Daarmee willen ze alle chronische patiënten aanmoedigen om ook zelf een huisapotheker te kiezen.
[1] Bron: OMS (http://www.who.int/chp/en/)
[2] Bron: https://www.wiv-isp.be/epidemio/epinl/CROSPNL/HISNL/his08nl/4.chronische%20aandoeningen.pdf
***
De huisapotheker: feiten, cijfers en sleutelbegrippen
De apotheker: een toegankelijke vertrouwenspersoon
4.882 apotheken in België[1]
500.000 patiënten per dag in de apotheek3
86% van de patiënten heeft een vaste apotheker; in 82,5% van de gevallen is dat de dichtstbijzijnde apotheker[2]
97% van de Belgische patiënten is tevreden over de dienstverlening van zijn apotheker4
85% vindt dat zijn apotheker meer een raadgever is dan een handelaar4
De taken van de huisapotheker
een volledig zicht hebben op de medicatie van de patiënt
een medicatieschema ter beschikking stellen van de patiënt en de andere betrokken zorgverleners
de patiënt een persoonlijke begeleiding garanderen
samenwerken met de huisarts en de andere zorgverstrekkers van de patiënt, en als contactpersoon optreden voor alle informatie in verband met de medicatie van de patiënt
De voordelen van het medicatieschema
Het medicatieschema biedt een volledig en betrouwbaar overzicht van alle medicatie die de patiënt neemt, zowel voorgeschreven geneesmiddelen (door een huisarts, tandarts, andere artsen …) als zelfzorgmedicatie.
Het bevat alle nuttige informatie zoals de dosering en het tijdstip van inname voor elk geneesmiddel.
Het medicatieschema helpt de patiënt om zijn geneesmiddelen juist te nemen, biedt hem en de andere betrokken zorgverleners een volledig overzicht van de medicatie en helpt de kwaliteit van de zorg verbeteren.
In het kader van kwaliteitsvolle, interdisciplinaire zorg zal de huisapotheker het medicatieschema kunnen delen met de andere zorgverstrekkers van de patiënt.
[1] Bron: APB Statistics, 2016
[2] Bron: studie door Test Gezond (Test-Aankoop) verschenen in juni 2015