De plaats van het geneesmiddel in de strips van Kuifje
B. Edouard1, A. Payen2, L-A. Edouard-Rambaut3, L-G. Edouard-Rambaut3, G. Camus1, A. Deldicque1, L. Lefeuvre1, R. Gaveau1,
M. Paillet1,4, C. Payen1
Dit artikel verscheen eerder in het Frans in Le pharmacien Hospitalier et Clinicien 2017; 52: 168-176.
Farmaceutisch Tijdschrift voor België – 99ste j 36 aargang nr. 1 - maart 2019
product en een onderzoeksobject, wisselt
tussen het onjuist gebruik als giftige
stof en het gebruik als antidotum. Het
geneesmiddel speelt in feite een beperkte
rol in de behandeling van echte ziekten.
Abstract
Introduction
Les Aventures de Tintin is a cartoon which
has been studied about medical problems
but not specifically on medications.
Aim
To characterize the interactions between
Tintin characters and medications.
Methods
All interactions between Tintin characters
and medications were recorded. A
descriptive analysis was conducted.
Results
48 interactions were recorded in 18
albums. Explicit interactions are often
related to Captain Haddock character,
classical period albums, administration
by non-professionals and intoxications.
Industrially manufactured medications
include quinine, aspirin, chloroform,
oxygen, and Gastralgyl®. Pharmaceutical
formulations include camphorated alcohol.
Discussion-Conclusion
In Les Aventures de Tintin the picture
of medication is rich but obsolete
and disconnected from reality. Its
representation is almost a parody and
oscillates between a consumer product
and an experimental one, between a use
as a toxic and a use as an antidote, having
only a limited role for the treatment of
actual diseases.
Samenvatting
Inleiding
De strips van Kuifje werden in het verleden
al eens onder de loep genomen m.b.t.
gezondheidsproblemen, maar nog niet
specifiek m.b.t. geneesmiddelen.
Doelstelling
Het typeren van reële of impliciete
interacties tussen de personages en het
geneesmiddel in de strips van Kuifje.
Methode
Inventarisatie van alle interacties
tussen de personages van Kuifje en
het geneesmiddel in alle verschenen
strips. Beschrijvende analyse van de
interacties: per publicatiejaar van de
strips, per personage dat interageert
met het geneesmiddel, per soort situatie,
per type professionele zorgverlener dat
interageert met het geneesmiddel, per
geneesmiddelenklasse en op vlak van het
gebruik van het geneesmiddel.
Resultaten
Er werden 48 expliciete interacties
geïdentificeerd in 18 van de 24 strips. De
meest voorkomende expliciete interacties
hebben betrekking met het personage
van kapitein Haddock en komen voor in de
strips uit de klassieke periode. De meest
frequente situaties met geneesmiddelen
betreffen de toediening van het
geneesmiddel (door een niet-zorgverlener)
en intoxicaties. Betrokken geneesmiddelen
zijn kinine, aspirine, chloroform als
verdovingsmiddel, zuurstof en Gastralgyl®,
evenals preparaten zoals kamferalcohol,
jodiumhoudend alcohol.
Bespreking-Besluit
De avonturen van Kuifje schetsen een rijk,
maar verouderd en onrealistisch beeld van
het geneesmiddel. Het geneesmiddel is
beïnvloed door het koloniale tijdperk, ook
in de meer recente albums, en heeft een
onmiddellijke quasi magische werking. Het
geneesmiddel lijkt eerder het resultaat
van een briljante uitvinding dan van een
systematische zoektocht. Het wordt op
een bijna parodische wijze voorgesteld
en houdt het midden tussen een banaal
MeSH-termen
Medicine in literature; Therapeutic use;
Prescription drug misuse; Cartoon (as topic).
Trefwoorden
Strip, Hergé, geneesmiddel, Kuifje.
1. Service Pharmacie, HIA Percy, 101 Avenue Henri-
Barbusse, BP 406, 92141 Clamart Cédex
2. Psychiatre, Air France-KLM, 45 Avenue de Paris,
95747 Roissy CDG Cedex
3. Faculté des Sciences, Université Paris-Sud,
Université Paris-Saclay, 91405 Orsay Cédex
4. Université Paris-Descartes, Sorbonne Paris-
Cité, Département de formation continue, Faculté
de Pharmacie, 75270 Paris Cédex 06
Onderzoek Farmaceutisch Tijdschrift voor België